ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္သူမ်ားအေရးႀကီးပါတယ္
ေလယာဥ္ေမာင္းတဲ့လူကိုေလယာဥ္မွဴး၊ သေဘာၤေမာင္းတဲ့သူကို ေရယာဥ္မွဴး၊ ကားေမာင္းတဲ့ လူကိုယာဥ္ေမာင္းလို႔ ေခၚေလ့ရွိၾကတယ္။ဘယ္လိုေခၚေခၚပါ။သူတို႔ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္ၿပီဆိုရင္သူတို႔ေနာက္မွာ ခရီးသည္ေတြပါလာရစၿမဲပါပဲ။ခရီးသည္ေတြ သြားလိုတဲ့ခရီးကို ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ေရာက္ေအာင္ Driver Seat ေနရာကေနတာဝန္ယူ့ ပို႔ေဆာင္ေနသူေတြပါ။
ေလေၾကာင္းနဲ႔ပဲခရီးသြားသြား၊ ေရေၾကာင္းနဲ႔ပဲခရီးသြားသြား၊ဘတ္စ္ကားနဲ႔ပဲခရီးသြားသြားခရီးသည္ေတြရဲ႕အသက္ဟာေမာင္းႏွင္သူေတြရဲ႕ကၽြမ္းကၽြင္မႈအေတြ႕အၾကံဳရွိမႈ၊စိတ္ဓာတ္ၾကံ႕ခိုင္မႈ၊ ေစတနာထားမႈေတြ အေပၚမွာမီွတည္ေနၾကရတာ မဟုတ္လား။
အခုတေလာ သတင္းစာထဲမွာ ခရီးသည္ေတြနဲ႔ပတ္သတ္လို႔စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာသတင္းေတြ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ Germanwingsေလေၾကာင္းလိုင္းမွ ခရီးစဥ္အမွတ္4u9525 ေလယာဥ္ကို တဲြဖက္ေလယာဥ္မွဴးအင္ဂ်င္နီယာဒရီယာလူဘစ္ကအဲလ္ပ္ေတာင္တန္းေပၚသို႔စိုက္ခ်ၿပီး ေလယာဥ္ေပၚပါရွိတဲ့ခရီးသည္၁၅၀လံုးကိုေသဆံုးေစခဲ့ပါတယ္။အဲဒီေလယာဥ္မွဴးကစိတ္ေဝဒနာခံစားေနရတဲ့လူျဖစ္ပါသတဲ့။ အလြန္တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားစရာပါ။ Driver Seat မွာထုိင္ခြင့္ရတဲ့လူတစ္ ေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ကိုသူသတ္ေသခ်င္တာနဲ႔ က်န္တဲ့လူေတြကိုပါ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ပစ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ႀကီးမားလြန္းတဲ့ အကုသိုလ္အင္အားဟာ လူ ၁၅၀ ကိုပါဒုကၡေရာက္သြားေစတာပါပဲ။
ေနာက္သတင္းတစ္ပုဒ္ကေတာ့ ျပည္တြင္းသတင္းပါ။ရခိုင္ျပည္နယ္ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္မွ ထြက္ခြာလာတဲ့ ေအာင္တံခြန္ (၃) ခရီးသည္တင္သေဘာၤဟာေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ငပသံုးကၽြန္းနဲ႔ေမ်ာက္ကၽြိန္ ကၽြန္းအနီးမွာ သေဘာၤဦးပိုင္းပြင့္ထြက္ၿပီး ခရီးသည္ ၆၂ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့သတင္းပါ။ အေၾကာင္းရင္း ကိုဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သေဘာၤအေဟာင္း၊ ကုန္စည္နဲ႔လူကိုမတန္မဆတင္၊သေဘာၤေမာင္းတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း ယမကာမွီဝဲထားသတဲ့ေလ။ သေဘာၤေမာင္းတဲ့လူေတြရဲ႕ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ေသဆံုးသြားၾကသူေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ား ပူေဆြးေသာကေရာက္ၾကမလဲ။
ေနာက္သတင္းတစ္ပုဒ္ကေတာ့ ထုိင္းႏိုင္ငံသတင္းပါ။ထိုင္းႏိုင္ငံမွာမီးရထား ၂ စင္းေခါင္းခ်င္း တုိက္မိတဲ့သတင္း။ ခရီးသည္အမ်ားအျပား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိသြားပါသတဲ့။မီးရထားေမာင္းတဲ့လူေတြ ဘယ္လိုေမာင္းၾကလို႔လဲ။ တကယ္ေတာ့ Driver Seat မွာထုိင္ခြင့္ရသူေတြက၁ေယာက္ သို႔မဟုတ္ ၂ ေယာက္ပါပဲ။ အဲဒီလူေတြအမွားလုပ္မိတာနဲ႔၊ ဒုကၡေရာက္သြားရတဲ့ လူအေရအတြက္ကရာနဲ႔ ခ်ီၿပီးရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Driver Seat မွာထုိင္တဲ့လူေတြ၊ ကၽြမ္းကၽြင္ဖို႔အေတြ႔အၾကံဳမ်ားဖို႔ စိတ္ထားမွန္ ဖို႔၊ စိတ္ထားေကာင္းဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။
ပညာေရးမွာ အေရးႀကီးတဲ့တာဝန္ကိုယူထားရတဲ့ပညာေရးဝန္ထမ္းေတြအေၾကာင္း ေျပာၾက ရေအာင္။ ဘာသာရပ္ဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္အတန္းကိုသင္သင္ပါ။သင္တဲ့ဘာသာရပ္ကို ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မူလတန္းျပဆရာဆရာမတစ္ေယာက္ဟာ မူလတန္းဘာသာရပ္ အားလံုးက ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ရပါမယ္။ အလယ္တန္းျပဆရာဆရာမမ်ားကလည္း ဝိဇၨာဘာသာရပ္သင္သင္၊ သိပၸံဘာသာရပ္သင္သင္၊ ပိုင္ႏိုင္ကၽြမ္းက်င္မႈရွိရပါမယ္။ အထက္တန္းျပဆရာဆရာမတစ္ေယာက္ကလည္း အနည္းဆံုး ၃ဘာသာျပႏိုင္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ သင္ျပနည္းမ်ား ကၽြမ္းက်င္ရမယ္။ကေလးစိတ္ပညာကို အသံုးခ်တတ္ရမယ္။ စစ္ေဆးအကဲျဖတ္နည္းေတြကို အံ့ခြင္ဝင္ခြင္က်ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ရမယ္။ကူညီလမ္ညႊန္မႈနည္းဗ်ဴဟာကို အခ်ိန္အခါနဲ႔အညီအသံုးျပဳတတ္ရမယ္။ ဘာသာ ရပ္သင္ၾကားမႈDriver Seat မွာထိုင္ေနတဲ့ ဘာသာျပဆရာမ်ားအေရးႀကီးပါတယ္။
ဥပမာ- သူငယ္တန္းသင္ျမန္မာစာဆရာမတစ္ဦးက “ကႀကီး”ကိုဘယ္ႏွခ်က္ေရးဆြဲရမလဲ၊ “ဏႀကီး” ကိုဘယ္ႏွခ်က္ေရးဆြဲရမလဲဆိုတာ မွန္ဖို႔လိုပါတယ္။ ေရွးရိုးရာနည္းနဲ႔ဗ်ည္းအကၡရာ တို႔ကို သင္မယ္ဆိုပါကသံထြက္မွန္ဖို႔လုိပါတယ္။ “တဝမ္းပူ” “ထဆင္ထူး” “ဒေထြး”“ဓေအာက္ၿခိဳက္” “ပေစာက္” “ဦးထုပ္” စသည္ျဖင့္မွန္ကန္ဖို႔လိုပါတယ္။
သရသေကၤတနဲ႔ သံေျပာင္းျပသေကၤတရဲ႕ အမည္မ်ားကိုလည္းမွန္ကန္စြာေခၚေဝၚရြတ္ဆို တတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဥပမာ “လံုးႀကီးတင္ဆန္ခတ္” “တစ္ေခ်ာင္းငင္” “ႏွစ္ေခ်ာင္းငင္” “ေအာက္ကျမစ္” “ဝစၥႏွစ္လံုးေပါက္”စတဲ့ အေခၚအေဝၚမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဘာသာရပ္သင ္DriverSeat မွာထိုင္ေနတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ား လမ္းလြဲသြားရင္၊ကိုယ္သင္ေပးရတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး ဒုကၡေရာက္မွာကို သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
အတန္းပိုင္ဆိုတဲ့ DriverSeat မွာထုိင္ေနတဲ့ဆရာဆရာမမ်ားလည္းအေရးႀကီးပါတယ္။ Class Control ဘယ္ေလာက္ႏိုင္နင္းပါသလဲ။ Managementဘယ္ေလာက္ကၽြမ္းက်င္ပါသလဲ။Leadership ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ။Experienceဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲဆိုတဲ့စြမ္းရည္ေတြေပၚမွာေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕စည္းကမ္းရွိမႈ၊စိတ္ဓာတ္လံုျခံဳမႈ၊ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္မႈ၊ယဥ္ေက်းလိမၼာရွိမႈေတြတည္မွီေနတာမို႔လာ။တခ်ိဳ႕အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့မိဘေတြကသားသမီးေက်ာင္းထားမယ္ဆိုရင္Aခန္း၊Bခန္း၊Cခန္းမေရြးဘူး။စည္းကမ္းေကာင္းတဲ့ဆရာဆရာမကိုေရြးၿပီးအပ္ၾကတာ၊ ေစတနာေကာင္းတဲ့ဆရာဆရာမအခန္းကိုေရြးၿပီးအပ္ၾကတာ။ ဆရာေကာင္းမွ တပည့္ေကာင္းမွာ၊ လက္ဆိတ္ေကာင္းမွ ပန္းေကာင္းပြင့္တာ။
ဒါေၾကာင့္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမ်ားကဆရာဆရာမေတြကိုအကဲခတ္တတ္ဖို႔လိုတယ္။အတန္းပိုင္တာဝန္ေပးဖုိ႔စံသတ္မွတ္ထားရမယ္။ဘက္လိုက္မႈကင္းကင္းနဲ႔အတန္းတာဝန္ေပးႏိုင္ရမယ္။ကၽြန္ေတာ္ဆရာျဖစ္ကာစဆ ိုႏွစ္က်ေတြျပန္တက္တဲ့အခန္းကိုအတန္းပိုင္အၿမဲကိုင္ရတယ္။ ေျပာရဆိုရအားထည့္ရတာကလြဲလို႔လူေတာ္လူေကာင္းေလးေတြျဖစ္ေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ဒီကေန႔ ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာဘာသာျပဆရာထက္အတန္းပိုင္ဆရာကိုပိုၿပီးမွတ္မိၾကတယ္။သတိရၾကတယ္။သံေယာဇဥ္ပိုရွိၾကတယ္။အတန္းပိုင္ဆိုတဲ့DriverSeatမွာတာဝန္ယူသူဆရာဆရာမမ်ားအထူးအေရးႀကီးပါတယ္။
ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးဆိုတဲ့ DriverSeat မွာထုိင္ေနၾကတဲ့လူေတြကေတာ့အထူးအေရး ႀကီးပါ တယ္ခင္ဗ်။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးဆိုတာ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရဲ႕ Commader ပါ။ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရဲ႕ Capacity ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ။ Management ေကာင္းရဲ႕လား။ Leadershipဘယ္လိုလဲ။ Financial Policy ေရာသိရဲ႕လား။ Organizational Development ကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္သလား။Rules andRegulation ေတြကိုေၾကညက္ရဲ႕လား။ Community Base ကိုဘယ္ေလာက္လုပ္တတ္သလဲ။ မိဘဆရာအသင္း၊ေက်ာင္းေကာင္စီ၊ ေက်ာင္းဖြံ႔ျဖိဳးေရးအသင္းေတြကို စနစ္တက်ဖြဲ႔စည္း ေဆာင္ရြက္ တတ္ရဲ႕လား။ေက်ာင္းရဲ႕ တစ္ႏွစ္တာ Work Plan ေတြကိုဆြဲတတ္ပါသလား။ “က” စာရင္း၊ “ခ” စာရင္း၊ ေအာင္စာရင္း၊TC ေတြကိုစနစ္တက် ေရးသြင္းတတ္ရဲ႕ လား။ စာေမးပြဲကိုစနစ္တက်စစ္တတ္ သလား။ စာေမးပဲြႀကီးႀကပ္ေရးမွဴးတာဝန္ကိုရဲရဲဝံ့ဝ့ံယူရဲေသးလား။ေဒသအေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး၊ ဝန္းက်င္ေကာင္းတဲ့ေက်ာင္း၊ ေက်ာင္းသားေတြလာခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းျဖစ္ေအာင္တီထြင္ဖန္ တီးႏိုင္စြမ္းရွိရဲ႕လား။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးဆိုတဲ့ရာထူးဟာ ပညာေရးဝန္ႀကီး႒ာနကခန္႔ရံုနဲ႔ရတာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမိဘမ်ားရပ္မိရပ္ဖမ်ားရဲ႕ ႏႈတ္ျဖားမွာလည္း တို႔ဆရာႀကီးဆိုတာတသသျဖစ္ေနပါလား။ အဲ DriverSeat မွာထိုင္တဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးညံ့ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းရဲ႕ဘက္စံုဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မူ႔ က်ဆင္းၿပီသာမွတ္ေပေတာ့။ ေက်ာင္းအုပ္ေတြကိုလုပ္သက္ တစ္ခုတည္းမၾကည့္ဘဲ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ အီးက်ဴေတြနဲ႔ပါ တိုင္းတာေရြးခ်ယ္တာဝန္ေပးသင့္ပါတယ္။ ထူးခၽြန္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမ်ားကိုခ်ီးျမွင့္သင့္ပါတယ္။
ထပ္ေရးရဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ဆုိရင္ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမွဴး၊ ခရိုင္ပညာေရးမွဴး၊ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ပညာေရးညႊန္ၾကားေရးမွဴးဆိုတဲ့DriverSeat မွာတာဝန္ယူၾကသူမ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာရာထူးအလိုက္၊ တာဝန္အလိုက္ထိုက္တန္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ၊အေတြ႔အၾကံုေတြ၊ စိတ္ဓာတ္ေစတနာေကာင္းမြန္မႈေတြ၊ စည္းရံုးေရးနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈကိုကာလ၊ေဒသ၊ ပေယာဂနဲ႔ ေလ်ာ္ညီ စြာက်င့္သံုးတတ္မႈေတြ၊ နာယကဂုဏ္ ၆ပါးနဲ႔အညီ အသိတရားရွိစြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါေစ။ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ ရွိပါတယ္။
ရာထူးဂုဏ္၊ အာဏာပါဝါဂုဏ္နဲ႔ ေမာက္မာမႈေတြ၊ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ ဖိႏွိပ္မႈေတြကို အသံုး ျပဳၿပီးကိုယ့္လက္ေအာက္ဆရာဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ၊ဖိႏွိပ္မႈေတြအသံုးျပဳၿပီး ကိုယ့္လက္ ေအာက္ဆရာဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြကိုစိတ္ဆင္းရဲေအာင္၊ဒုကၡေရာက္ေအာင္ မလုပ္မိဖို႔ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။
ကိုယ္ျပဳသင့္သည့္ကံ၊ပဲ့တင္သံ၊ ကိုယ္ထံျပန္လာတတ္ပါတယ္။
ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္သူမ်ားကၽြမ္းက်င္လိမၼာ၊ ေစတနာပါၾကပါေစ။
